Mavi Ekran Hatası Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Bir çoğumuz mavi ekran hatası veya diğer adıyla BSOD (Blue Screen of Death) olarak bilinen Windows çökme durumu ile karşılaşmışızdır.

Yazımızda, mavi ekran hatası alıyorum diyen arkadaşlar için bu hatanın sebeplerini ve çözüm yollarını anlatacağız.


Bu hata, Windows kritik bir sorun ile karşılaştığında ve geri dönmesi mümkün olmayan bir hataya düştüğünde ekrana yansır ve halk arasında mavi ekran olarak bilinir. Bu hatanın onarımı yalnızca Windows yeniden başlatılırsa mümkün olur ve beraberinde de kaydedilmeyen verinin silinmesi problemini getirir.


Bazı durumlarda, bilgisayar yeniden başlatılsa bile mavi ekran hatasından kurtulamazsınız bu da Windows’un çökmesi olarak adlandırılır. Bu durumda bilgisayarı düzeltmek için yapmanız gereken şey, yeni bir kurulum olacaktır.


Bir bilgisayarın karşılaşabileceği en berbat problem ve hata olan mavi ekran, alt seviye yazılımlarda meydana gelen problemler veya donanımsal sorunlar sebebiyle karşınıza çıkabilir.

Mavi Ekran Hatasının Sebepleri

Çoğu mavi ekran hatası, bilgisayarda bulunan bir donanımdaki problem veya onun sürücüsü ile ilgili bir sorun sebebiyle meydana gelir.


Bilgisayarda bulunan yazılımların ve programların büyük çoğunluğu, kritik bir hataya düşse bile mavi ekrana sebebiyet vermez. Bu programlar, kendilerini kapatırlar ve işletim sisteminin yeniden başlatılmasına dahi sebep olmazlar. Genel anlamda durum budur.


Mavi ekran, Windows kerneli (yani çekirdeği) üzerinde işlem yapılırken oluşabilecek bir sorun sebebiyle oluşur. Eğer çekirdeğe erişen ve onu kullanan bir programınız var ise, yukarıda bahsettiğimiz durum tabi ki geçersizdir.


Hata meydana geldiğinde, Windows bir dump oluşturur. Bu şey, hata ayrıntılarını içermektedir tahmin edeceğiniz üzere. Pek tabi, tekrar Windows’a döndüğünüzde “bilgisayarınız kritik bir hatadan kurtarıldı” şeklinde uyarı alırsınız. Yedeği alınan bu veriyi inceleyerek, mavi ekran hatasının sebebini görebilmeniz mümkündür.

Mavi Ekran Hatası Alınca Windows Yeniden Başlatılıyor

Varsayılan ayar olarak, Windows bu hatayı aldığında bilgisayarı yeniden başlatır. Ancak bilgisayarınız hiç durmadan tekrar yeniden başlıyorsa, bu yukarıda bahsettiğimiz şeydir yani işletim sisteminiz büyük olasılıkla çökmüştür ve temiz bir kurulum yapmanız gerekir.

Mavi Ekran Hatasını İnceleme

Bu hataları incelemek üzere geliştirilen bir kaç yazılım var. Örnek olarak, Nirsoft tarafından geliştirilen BlueScreenView adlı program, detayları incelemede size yardımcı olabilir. Buna benzer bir kaç uygulama daha bulunuyor.


Windows tarafından oluşturulan dump dosyasını okuttuğunuz zaman hatanın detaylarını görüntüleyebilir ve sebebiyeti anlayabilirsiniz.

Mavi Ekran Hatasını Giderme

Windows 7 veya üzeri bir işletim sistemi kullanıyorsanız, İşlem Merkezi bu hatanın giderilmesinde size yardımcı olabilir. Sistem tray çubuğundan buraya ulaşabilir ve hata giderimi için çeşitli yolların denenmesini sağlayabilirsiniz.


Windows, hataya neyin sebep olduğunu araştıracak ve size çözümler konusunda yardım sunacaktır.

Mavi Ekran Hatasından Kurtulmanın Yolları

Bu hata söylediğimiz üzere bir çok sebepten meydana gelebilir ancak aşağıdaki yöntemler ile kurtulmak mümkün olabilir.


1. Sistem Geri Yükleme Yapın


Bilgisayarınız mavi ekran ile açılıyorsa, güvenli kipte başlatıp sistemi geri yüklemeyi deneyebilirsiniz. Windows başlarken f8 tuşuna basın ve güvenli kipi seçin. Ardından sistem araçlarından geri yüklemeyi bulun ve bilgisayarınızın düzgün çalıştığını hatırladığınız bir tarihe sistemi geri yükleyin.


Eğer bu şekilde sorununuz çözülmezse veya güvenli kipe hiç giremezseniz, işletim sisteminiz çökmüş demektir.


2. Virüs ve Malware Taraması Yapın


Virüslerden bazıları Windows çekirdeğine kadar bulaşır ve sistemi bu hataya zorlayabilir. Bu sebeple güncel bir antivirüs uygulaması ile bilgisayarınızı taratmayı deneyin.


3. Güncel Sürücüleri Yükleyin


Ekran kartı, ses kartı ve benzeri donanımlarınız için son versiyon sürücü yazılımlarını indirin ve kurun. Ana kart ve çipset sürücülerini kurmayı da ihmal etmeyin. Böylece, sürücülerden kaynaklı bir problem yaşamadığınız kesinleşir en azından.


4. Donanımsal Sorunları Tespit Edin


Eğer doğru çalışmadığını düşündüğünüz veya o parçayı taktıktan sonra mavi ekran hatası almaya başladığınız bir donanım bileşeni varsa, onu bilgisayardan söküp Windows’u başlatmayı deneyin.


Çoğu zaman, bozuk bir bellek veya doğru çalışmayan bir PCI kartı da mavi ekran hatasına sebep olmaktadır.


5. Windows’u Tekrar Kurun


Son çözüm olarak Windows’u tekrar kurmak kalıyor. Eğer yukarıdakiler çözüm üretmedi diyorsanız dosyalarınızı yedekleyip Windows’u tekrar kurun.


Eğer kurulumu tekrarlamanıza rağmen hata devam ediyorsa, bu donanımsal bir problem yaşadığınızı gösterir veya hatalı bir işletim sistemi kurmayı deniyor olabilirsiniz.

Mavi Ekran Hatası Neden Olur?

Biraz da farklı bilgiler ile yazımıza devam edelim. BSOD, bildiğiniz üzere Windows’un üstesinden gelemediği ve dur komutu verdiği durumlara deniyor. Bilgisayar kilitleniyor ve geri dönüşü yalnızca yeniden başlayarak oluyor.


Windows 9 tanıtılırken bir donanım takılması üzerine koskoca salonda mavi ekran hatası gösterilmiş ve zamanında tüm dünyanın gözü önünde bu problem sergilenmiştir.


Halk arasında, mavi ekran hatasının bilgisayara zarar verdiğini düşünen bir kesim de vardır. Bu yanlıştır çünkü hata meydana geldiğinde, bilindiği üzere Windows durdurma hatası adıyla da anıldığından, yanlış giden her şey durdurulur ve bir bileşenin zarar göreceği varsa da o engellenir.


Bu hata, bilgisayarda bir şeylerin ters gitmeye başladığını gösterir ve müdahale etmenizi gerektirir.


Şimdilik bu kadar…


Bildiğiniz farklı çözümler varsa ve bizimle paylaşırsanız seviniriz.